Connecting Brains

Donderdag 27 november zijn drie van de projectleden naar Amsterdam gegaan om daar mee te doen aan een challenge van Connecting Brain Amsterdam. Dit is een organisatie die zich inzet om studenten te betrekken bij het bedrijfsleven en hun stem te laten horen.

Tijdens deze dag kregen de studenten de uitdaging om de voedselverspilling in de horeca te verminderen door maaltijden te brengen naar de Voedselbank van Amsterdam. De studenten kwamen met het idee om de huidige logistiek hiervoor te gebruiken. Dus de groothandel van het restaurant komt de maaltijden die gemaakt zijn in het restaurant ophalen en die dan door de voedselbank laten ophalen. De maaltijden worden gemaakt van eten dat nog niet geserveerd is en wordt verpakt en ingevroren. Zelfs voor het verpakken van de maaltijden hadden de studenten een innovatief ontwerp gemaakt dat voldeed aan alle hygiëne en bewaar eisen. Door middel van een powerpoint werd eerst gepresenteerd voor de andere twee groepen die dezelfde uitdaging hadden gekregen. Na deze presentatie kwam dit idee als winnaar uit de bus en waren de studenten door naar de finale.
Helaas zijn de studenten op de tweede plek geëindigd maar de dag was erg leerzaam! Het werken met een uitdaging die in een paar uur opgelost moet worden zegt voor team work en laat de hersenen goed werken. Na de dag waren de studenten dan ook uitgeput maar voldaan! Dit heeft veel input gegeven hoe zij het idee willen gaan uitwerken dat te maken heeft met educatie!

En over dat idee gesproken! De presentatie hiervan vindt plaats op dinsdag 13 januari 2015 op Hogeschool Inholland Delft. Dit wordt gedaan door middel van een Masterclass die wordt verzorgt door de studenten. Tijdens deze Masterclass presenteren de studenten niet alleen hun idee maar ook wat zij geleerd en gedaan hebben in Londen en zijn er twee sprekers. Aan de hand van alles wat de studenten hebben geleerd tijdens het project (Damn Food Waste Restaurant Eindhoven, Londen, Connecting Brain Amsterdam en nog veel meer) volgt er nog een discussie over voedselverspilling en gerelateerde onderwerpen.
Geïnteresseerd? Geef je dan op via outofthefoodscubes@gmail.com en tot 13 januari!

Food Matters Live Event

En toen was het alweer voorbij! Door alle indrukken was er te weinig tijd om elke dag een blog te plaatsen. Wel was alles te volgen op de Twitter! De drie dagen congres zijn heel erg snel gegaan en er was erg veel te doen.
Food Matters Live Event bestond uit een grote congres zaal waar allerlei bedrijven vertegenwoordig werden. Deze bedrijven hadden een voedingsmiddelen ontwikkeld die nieuw zijn op de markt. Voorbeeld was chocolade met insecten, verschillende gluten vrije producten, stevia dat suiker vervangt en nog veel meer. Deze producten waren vaak ook te proeven dus genoeg te eten!
Naast de bedrijven die er stonden was er een grote conferentie zaal waar allerlei sprekers waren. De onderwerpen die werden liepen uit een van obesitas bij kinderen en het voeden van de volgende generatie. Bij elke lezing waren verschillende sprekers die het onderwerp vanuit een ander oogpunt belichtte.
Tussen de bedrijven door waren er ook nog activiteiten. Zo was er een kok die liet zien wat je met keukenafval kan maken. Dit kwam al aan bod bij het vorige bericht, namelijk de soep gemaakt van broccoli en bloemkool stammen. Een ander voorbeeld is het gebruiken van de schil van een aardappel om daar toastjes van te maken.
Op de site van Food Matters Live is te zien welke sprekers er allemaal zijn geweest en is alles ook terug te zien op film. (www.foodmatterslive.com)
De volgende keer volgt een wat uitgebreider bericht over het Event en lichten wij toe wat wij er allemaal van hebben geleerd en of welke nuttige informatie er is opgedaan voor het project!

Food Matters Live tip!

Wij zijn in Londen!

Vandaag is het Food Matters Live Event begonnen! De eerste demonstratie die wij bijwonen heet 'From waste to plate'. Tijdens deze demonstratie maakt een chef kleine gerechtjes van voedsel dat eigenlijk wordt weggegooid, zoals aardappelschillen en brood. De tip die wij willen doorgeven gaat over de stam van bloemkool en broccoli. Deze zijn namelijk heel erg smaakvol maar worden vaak weggegooid. Deze kunnen gemakkelijk gebruikt worden voor een bloemkool en broccoli soep. Doe ze in de mixer en voeg koksroom toe en je hebt een soep. Uiteraard naar smaak aanvullen met bijvoorbeeld boullion en kruiden. Op deze manier wordt 'afval' gebruikt en verspilling verminderd! Hopelijk doen wij nog veel meer van deze tips op de komende drie dagen!

Het is bijna zover!

Het is bijna zover! Morgen vertrekken de studenten naar Londen om daar het Food Matters Live Event bij te wonen. Dinsdag, woensdag en donderdag bezoeken de studenten lezingen en activiteiten in het Expo gebouw in Londen. Om iedereen op de hoogte te houden van de gebeurtenissen wordt de Twitter gebruikt. Hier wordt geplaatst waar de studenten allemaal naar toe gaan. Op de blog komt elke dag een samenvatting van de activiteiten!

Er komt iets aan!

De studenten zijn vaak in overleg en dat werpt zijn vruchten af! Er is een idee aan het ontstaan en de studenten zijn gemotiveerd om hier hard mee aan de slag te gaan. Het idee heeft te maken met educatie en het uitvoeren van opdrachten. Hoe dit verder wordt uitgewerkt is nog niet helemaal duidelijk maar de studenten hebben er veel vertrouwen in. Het uitgewerkte idee wordt gepresenteerd tijdens de Masterclass die de studenten geven in januari en via een advies rapport voor het Ministerie van Economische Zaken.

Vandaag zijn de Green Cubes die in Inholland stonden weggehaald dus de tentoonstelling is voorbij. Er zijn veel positieve reacties geweest op de actie en er zijn enquêtes ingevuld. Deze informatie wordt meegenomen bij het uitwerken van het idee om voedselverspilling tegen te gaan. Uiteraard wordt er op de blog gepost waar de studenten mee bezig zijn en wat voor vorderingen er worden gemaakt. De studenten hopen met hun idee veel mensen aan te spreken en een draagvlak te creëren.

Over minder dan andere halve week vertrekken de studenten voor vier dagen naar Londen om daar het Food Matters Live Event bij te wonen. Uiteraard wordt er via Twitter maar ook via de blog gemeld hoe dit verloopt en wat de studenten allemaal hebben geleerd.

Voorbereidingen Londen reis

Het project gaat internationaal! Maandag 17 november vertrekken de studenten naar Londen om daar drie dagen het Food Matters Live event bij te wonen. Dit event bestaat uit lezingen en allerlei activiteiten over voedselverspilling. Voorbeeld van sprekers zijn Unilever en Pepsico. Om zich goed voor te bereiden zijn de studenten druk bezig met het maken van visitekaartjes. Om alle volgers op de hoogte te houden wordt er via de Twitter regelmatig een bericht geplaatst waar de studenten zich bevinden en hoe zij het beleven. Verder wordt er via deze blog een verslag gedaan over de dag.

Meer informatie over het event is te vinden op: http://www.foodmatterslive.com/

Literatuurstudie over wetten en regels voor voedsel

Voedsel en de veiligheid van voedsel zijn een belangrijk thema binnen de wereld. Ook het tegengaan van voedselverspilling dient veilig te gebeuren. Zeker wanneer r met restproducten gewerkt wordt. In Nederland wordt de voedselveiligheid geregeld via de warenwet, de bevoegde instantie is de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit of afgekort de NVWA. Kort samengevat vermeld warenwet dat de gezondheid en veiligheid van de consument niet in gevaar mag komen.

De wet spreekt niet zich enkel uit over voedsel maar ook over andere waren zoals Tabak. Ook is er vanuit Brussel een Europese verordening opgelegd, in het kort de algemene levensmiddelenverordening (nr. 178/2002). Deze verordening bevat richtlijnen omtrent de voedselveiligheid in heel Europa en deze richtlijn is ook in Nederland geïmplementeerd binnen de warenwet.

Warenwet

Binnen de warenwet zijn diverse Europese richtlijnen en verordeningen geïmplementeerd. De wet zelf is al vanaf 1935 van kracht en alle waren en levensmiddelen vallen onder deze wet. Reguliere huishoudens zijn niet onderhevig aan de warenwet maar indien men een afhaalservice vanuit huis opzet is een dergelijk huishouden wel onderhevig aan deze wet. De wet is geldig binnen de gehele exclusieve economische zone. Indien waren, inclusief levensmiddelen verhandeld worden is het verboden om voor te doen komen dat deze ziekte kunnen genezen of als medicijn dienst kunnen doen. Een aandachtspunt hierbij zijn nieuwere rages zoals superfood. Superfood is voedsel dat supergezond zou zijn en waarvan bepaalde pseudowetenschappers beweren dat het een extra gunstig effect heeft op de gezondheid van de mens. Voor de verspilling van voedsel is deze ontwikkeling echter minder interessant maar het is bij het opzetten van een nieuw initiatief wel belangrijk om ook dit mee te nemen. ook is het verboden voedsel als zijnde gezond te presenteren terwijl men redelijkerwijs kan vermoeden dat dit niet het geval is.

Wanneer voedsel verhandeld wordt zoals in een pop-up store is het verplicht om het bij de juiste instanties te melden wanneer er iets niet in orde is met de voedselveiligheid. Indien de warenwet overtreden wordt kunnen alle waren, waaronder levensmiddelen maar ook zaken zoals tabak in beslag genomen worden. In de Warenwetregeling taakverdeling toezichthouders Warenwet voor levensmiddelen geregeld wie er verantwoordelijk zijn voor de handhaving van deze wet. Zoals eerder genoemd is op het gebied van voedsel de NVWA en op het gebied van zuivel de stichting Centraal Orgaan voor Kwaliteitsaangelegenheden in de Zuivel.Bedrijven dienen ook duidelijk aan te geven waar voedsel vandaan komt.

Naast algemene veiligheidsnormen is ook de hygiëne belangrijk wanneer men met voedsel werkt. De regels omtrent hygiëne zijn opgenomen in het Warenwetbesluit hygiëne van levensmiddelen. Ook dit besluit is op een aantal Europese richtlijnen en verordeningen gebaseerd. De regels omtrent hygiëne zijn vastgelegd in de hygiënecode en deze is goedgekeurd door de minister. Ook bij het vervoer van voedsel dient er rekening gehouden te worden met de hygiëne. Bij vervoer mag er geen gevaar voor organisme optreden, noch voor hun gezondheid. Dit is allemaal nader gespecificeerd in specifieke hygiënecodes.

Voedsel- en warenautoriteit

De controle op voedsel wordt voornamelijk uitgevoerd door de voedsel- en warenautoriteit. Ze gaan niet over de verspilling van voedsel maar ook bij het werken met reststromen van voedsel is de warenwet van belang. De kans dat men dan met de voedsel- en warenautoriteit te maken krijgt is relatief groot. De instantie is ontstaan uit een fusie tussen de keuringsdienst van waren, de Plantenziektekundige dienst en de algemene inspectiedienst. Deze instantie houdt zich bezig met de voedselveiligheid en de veiligheid van andere consumptiemiddelen maar ook met het handhaven van natuurwetgeving, dierenwelzijn en de gezondheid van plant en dier

Wanneer er een product ontwikkeld wordt waarbij vlees, vis, ei of zuivel tot stand gebracht wordt dient dit product dan ook goedgekeurd te zijn door de voedsel- en warenautoriteit.

Houdbaarheidsdatum

Op producten te koop voor de reguliere consument staan twee soorten houdbaarheidsdatums, namelijk ten minste houdbaar tot (THT) en te gebruiken tot (TGT). Deze twee datums hebben een cruciaal verschil, namelijk dat tenminste houdbaar tot de datum is die als garantie dient in de zin van tot deze datum is de substantie eetbaar en wijzigt de structuur niet. Bij te gebruiken tot is dit echt de laatste datum waarop de voedselveiligheid gegarandeerd kan worden. Dit alles is geregeld binnen het Warenwetbesluit Etikettering van levensmiddelen dat in 1991 inging. Dit besluit is opgesteld om de Europese richtlijnen binnen de Nederlandse wet te implementeren. Maar het besluit richt zich niet enkel op de producten in de winkel maar ook op bijvoorbeeld restaurants.
De termen tenminste houdbaar tot en te gebruiken tot zijn letterlijk overgenomen uit dit warenbesluit. Dit besluit stelt ook dat wanneer er specifieke bewaaromstandigheden zijn voor het product deze duidelijk op de verpakking vermeld dienen te worden. De dag dient in twee cijfers aangeduid te worden, de maand dient of met twee cijfers aangegeven te worden of voluit geschreven te worden. Bij de jaar aanduiding volstaan de laatste twee cijfers maar het jaar mag ook voluit geschreven worden. Bij producten die langer houdbaar zijn gelden weer andere richtlijnen.
Een aantal producten is uitgezonderd van de tenminste houdbaar tot aanduiding. Namelijk verse groente, fruit en zaden tenzij deze verwerkt zijn, wijnen en likeuren, alcoholische dranken met een alcoholpercentage van meer dan 10%, kannen vruchtensap van meer dan 5 liter bedoeld voor de levering aan instellingen en verse brood- en bakproducten. Daarnaast zijn ook azijn, keukenzout, suikers, kauwgum en afzonderlijk verpakte porties ijs. De te gebruiken tot datum is enkel van toepassing op snel bederfelijke waren die vanuit microbiologisch oogpunt een gevaar voor de gezondheid kunnen vormen indien deze na de uiterste datum genuttigd worden.

Literatuurstudie over de huidige maatregelen om voedselverspilling te verminderen

In dit hoofdstuk van de literatuurstudie wordt beschreven welke maatregelen er al zijn genomen om voedselverspilling tegen te gaan. Er zijn heel veel verschillende en kleine innovatie ideeën waargemaakt, daarom wordt er vooral gekeken waar dit in de keten het meest gebeurd en waar er nog ideeën nodig zijn. Er is een indeling gemaakt en over elk onderdeel worden de belangrijkste maatregelen en ideeën beschreven. De onderdelen die besproken worden zijn (met elk een voorbeeld van een product er achter):

·         Afgekeurde producten vanwege foute vorm (kromme komkommers)

·         Producten bij consument omdat de houdbaarheidsdatum is overschreden (pak melk)

·         Producten bij de consumenten vanwege teveel/te grootte verpakking (verpakking vlees met drie stukjes vlees en maar twee nodig)

·         Horeca (te grootte porties)

B-klasse producten

In de schappen in de supermarkten zien de groentes er altijd mooi en bijna hetzelfde uit. Helaas is er veel voor nodig om dit te realiseren. Er zijn veel groentes die niet aan dit ‘schoonheidsideaal’ voldoen en niet in de schappen terecht komen. Ongeveer 10% van al de groentes worden niet gebruikt als voedsel voor de consument omdat zij dus niet mooi genoeg zijn (Over ons, 2014).

In Nederland zijn er verschillende innovaties gaande om de groentes die niet in de winkel terecht komen toch te gebruiken voor de consument.

Een bekend voorbeeld hiervan is ‘Kromkommer’, deze organisatie zet zich in om de niet mooie groente, maar ook de overschotten te gebruiken en deze alsnog bij de consument te brengen. Momenteel worden de groentes verwerkt in soepen die in veel plekken in Nederland worden verkocht. Daarnaast is ‘Kromkommer’ het gesprek met supermarkten aan het voeren om de minder mooie producten gewoon in de supermarkt te krijgen (Activiteiten, 2014).

Een ander initiatief is ‘Damn Food Waste’, dit is een samenwerking tussen ‘FoodGuerrilla’, het Voedingscentrum, Wageningen UR, Youth Food Movement, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en Feeding the 5000/EU Fusions. ‘Damn Food Waste’ organiseert diners, lunches en houden ludieke acties om mensen bewust te maken van de voedselverspilling. Al het eten dat zij gebruiken zou eigenlijk in de vuilnisbak verdwijnen. Zij halen hun voedsel van boeren, supermarkten, horeca en tussenleveranciers (FAQ, 2014).

Zoals terug te lezen is zijn deze maatregelen gericht op klasse-B producten en is het doel om deze alsnog bij de consument te brengen.

Overschreden houdbaarheidsdatum

Het is wettelijk verplicht om een houdbaarheidsdatum op een product te zetten vanwege voedselveiligheid. Uit onderzoek is alleen gebleken dat producten vaak veel langer goed zijn dan dat de datum doet vermoeden. De verspilling vanwege de houdbaarheidsdatum komt met name omdat veel mensen het verschil tussen ten minste houdbaar tot en te gebruiken tot niet weten. Wat resulteert in het feit dat veel mensen producten weggooien die gewoon nog goed te eten zijn. Het verschil in de datum is dat bij te gebruiken tot (t.g.t.) de voedselveiligheid in gevaar kan komen als de datum is overschreden. Bij ten minste houdbaar tot (t.h.t.) is dit niet het geval. Alleen de smaak of structuur zou kunnen veranderen (Voedingscentrum, 2014).

Om te zorgen dat minder mensen producten te snel weggooien en producten langer te kunnen bewaren zijn er verschillende mogelijkheden om dit probleem aan te pakken.

Momenteel zijn er veel productfabrikanten bezig met het duurzaam maken van verpakkingen. Voorbeeld hiervan is Arla met pakken kwart yoghurt die een handige vouw hebben waardoor ze gemakkelijk zijn leeg te maken en er minder verspilling op treedt (Arla, sd).

Een ander idee is de ‘eat me’ sticker op mango’s of avocado. Dankzij zo’n sticker weten consumenten meteen dat dit product klaar is voor consumptie en kunnen ze deze meteen gebruiken zodat dat zij thuis nog het fruit moeten laten uit rijpen. Hierdoor kan de consument meteen gebruiken wat zij nodig heeft en blijft er geen vergeten mango of avocado in de fruitschaal liggen (Nature's Pride, 2014).

Het grootste probleem is om verse producten langer te kunnen gebruiken. Deze producten zijn vaak binnen een paar dagen al niet mooi meer of kunnen gaan rotten. Om dit tegen te gaan heeft verpakkingsfabrikant Sirane een zak ontwikkeld waarin groeten en fruit enkele dagen langer vers blijven. Kolen tot wel twee dagen en broccoli tot wel vijf dagen. Door de speciale zak blijft de atmosfeer ideaal voor de producten en blijven smaak en textuur behouden (Sirane, sd).

Te grootte hoeveelheden

Een groot probleem dat zich met name voordoet in kleine huishoudens zijn de grote porties die men moet aanschaffen van bijvoorbeeld vlees, uien en aardappelen. Dit zorgt ervoor dat men meer koopt dan men in eerste instantie van plan is om te gebruiken. Vaak wordt de overgebleven hoeveelheid niet meer of niet meer op tijd geconsumeerd en beland dit in de vuilnisbak (Nosop3, 2014).

Om het probleem van de te grootte hoeveelheden, maar ook van de onnodige verpakking tegen te gaan is er het concept van de verpakkingsvrije winkel. In deze winkels moet de klant zelf de verpakking, zoals een doosje of flesje, zelf meenemen. Op deze manier kan de klant de hoeveelheid zelf bepalen waardoor er veel minder verspilt wordt. Ook wordt er minder verpakkingsmateriaal gebruikt wat weer zorgt voor een mindere belasting van het milieu (Nosop3, 2014).

Horeca

De horeca is verantwoordelijk voor een groot deel van de voedselverspilling. Samen met de supermarkten, producenten en tussenhandelaren zijn zij verantwoordelijk voor 2,5 miljard euro aan voedsel (Voedselverspilling, 2014).

Natuur & Milieu hebben onderzocht dat 88% van de mensen nooit overgebleven eten mee naar huis neemt. 55% doet dit niet vanwege schaamte en 53% omdat zij niet weten dat dit mogelijk. Dit is opmerkelijk aangezien 78% van de mensen het wel vervelend vindt dat er zo veel wordt weggegooid. Daarom is Natuur & Milieu met het idee van de Doggy Bag aan de slag gegaan, Uit het onderzoek dat zij hebben uitgevoerd blijkt dat 62% van de mensen graag het eten mee naar huis wil nemen. De Doggy Bag moet dus in Nederland ook wel aanslaan. Natuur & Milieu biedt proefpakketten aan voor restaurants om te bepalen of dit werkt op niet (Uitleg Actie, 2014).

Huidig consumentengedrag en voedselverspilling

Voedselverspilling tegengaan bij de consument is nodig om verschillende redenen. Ten eerste  wordt verwacht dat de wereldbevolking in 2043 de 9 miljard zal bereiken. Wereldwijd zal meer voedsel nodig zijn. Ook de stijgende welvaart in de BRIC landen zal de vraag naar voedsel doen veranderen. De wereld zal zo efficiënt mogelijk om moeten gaan met grondstoffen, ofwel voedselverspilling tegengaan (ING, 2012). Het stuk over de huidige voedselverspilling laat ons zien dat er onder de consumenten veel verspild wordt. Wat is nu eigenlijk de oorzaak hiervan? Te weinig kennis, het aanbod van producten of de invloed van de industrie? In dit stuk wordt ingezoomd op het huidige gedrag van de consument tegenover voedselverspilling.

We kunnen de gebruikers van levensmiddelen in twee groepen opdelen, de consumenten en de burgers. In het voorgaande stuk over voedselverspilling bij de consument werd duidelijk dat er onderscheid te maken is tussen aankoopgedrag en gebruiksgedrag.  De consument roept in het algemeen alles te willen doen tegen voedselverspilling, terwijl de burger ander aankoopgedrag laat zien. In een artikel van de Volkskrant werd geschreven dat de consument met zijn rechterhand een enquête invult over scharrelvlees en met zijn linkerhand een kiloknaller in de kar doet. De prijs is van grote invloed bij het doen van aankopen. De burger kiest graag voor milieubewust en dierenwelzijn, de consument daarentegen kiest voor goedkoop, gemak en lekker. Ook zijn in verschillende studies vergelijkingen gemaakt met wat de consument roept en de feitelijke marktvraag of marktaandelen. Daarin komen de percentages niet met elkaar overeen. De verschillen in wat mensen uit onderzoeksdata in principe belangrijk vinden en wat ze uit marktcijfers in praktijk doen, geeft aan dat er verschil is in houding en gedrag (H. Dagevos).

Verschillende onderzoeken laten daarentegen wel zien dat de wil er is om voedselverspilling tegen te gaan. Uit een onderzoek van Natuur & Milieu blijkt dat 80% van de Nederlanders die uit eten gaan geen overgebleven voedsel mee naar huis nemen. Daarin spelen schaamte en onbekendheid met de doggy bad een grote rol. Tegelijkertijd wil 78% van deze groep niet dat er zo veel voedselverspilling zou moeten zijn. 62% zou wel graag eten mee naar huis nemen als dit wordt aangeboden om dit de volgende dag te kunnen eten. De consument en burger wil met behulp van een doggy bag in de horeca graag participeren om voedselverspilling te verminderen (Natuur&Milieu, 2014).

Toch zijn er genoeg andere factoren die niet moeten worden vergeten naast gedrag. Wanneer er een daling is in verspilling zal de consument minder inkopen als voorheen. Hierdoor ontstaat een nieuw evenwicht in de hoeveelheid die wordt verhandeld en een lagere prijs. Dit heeft twee voordelen voor de consument; een lagere prijs en minder verspilling. De producent heeft er daarentegen geen voordeel in; de verkopen zijn minder, waardoor de werkgelegenheid ook minder wordt. Tussen voedselconsumenten en producenten, producten van verschillende sectoren vind een herverdeling van winnaars en verliezers plaats. Uiteindelijk zullen beleidsmakers keuzes moeten maken bij economische aspecten en niet-economische aspecten zoals klimaat en gezondheid wanneer deze herverdeling plaats zal vinden (LEI Wageningen UR, 2014). Het is belangrijk om de burger en de consument bij elkaar te brengen. Daarbij is het goed in gedachten te houden hoe realistisch het is om de gebruikers van levensmiddelen te ontzeggen van idealen en verantwoordelijkheidsbesef om maatschappelijk verantwoord te consumeren. Het blijft lastig aan te scherpen op wat de markt verstaat onder dierenwelzijn,biologisch en milieubewust en in hoeverre gebruikers hierin verplicht kunnen worden (H. Dagevos).

Damn Food Restaurant Eindhoven

Vandaag hebben wij gelunched in het Damn Food Restaurant in Eindhoven. Dit wordt georganiseerd door Damn Food Waste, DuurzaamDoor en vele andere partijen. Na de lunch hebben wij ideeën uitgewisseld met de andere aanwezigen om samen voedselverspilling tegen te gaan. Andere aanwezigen waren retailers van supermarkten maar ook mensen die werkzaam zijn in de verpakkingsindustrie, overheid, onderzoek en onderwijs.
Een erg leerzame middag die ons zeker heeft geholpen bij het verbreden van onze kennis over voedselverspilling, wat er al aan gedaan wordt om het tegen te gaan en ook wat onze rol daarin is!

Literatuurstudie Voedselverspilling

Het onderstaande gedeelte van onze literatuurstudie gaat over voedselverspilling in Nederland en bevat allerlei feiten. Wij hopen iedereen op deze manier aan het denken te zetten en op te letten hoeveel er op een dag eigenlijk wordt weggegooid!

Voedselverspilling wereldwijd bedraagt 1,3 miljard ton voedsel per jaar.
De verspilling door consumenten bedraagt 64 kg per persoon per jaar.
Verspilling in voedselketen bedraagt 290 kg per persoon per jaar.
Dit zijn schokkende cijfers, daarom wordt er in dit hoofdstuk aandacht besteed aan de cijfers van voedselverspilling binnen Nederland. Ook wordt er uitgelegd wat men onder voedselverspilling verstaat.

Definitie
Voedselverspilling is het onnodig weggooien van voedsel. Tegenwoordig wordt er zowel door de consument en het bedrijfsleven veel voedsel verspild. Voedselverspilling gebeurt overal waar voedsel is of waar voedsel geproduceerd wordt. Dit betekent dat er voedsel wordt weggegooid terwijl het nog te gebruiken is. Een deel hiervan bestaat uit onvermijdbaar afval, zoals botten van dieren en verpakkingen. Er blijft echter wel nog een groot deel over dat wel gebruikt kan worden. Nederland kan veel doen aan deze voedselverspilling, hier moet de consument dan ook aan mee werken (voedingscentrum).

Feiten over voedselverspilling

Uit onderzoek blijkt dat er 64 kilogram voedsel per jaar per inwoner wordt verspild. Hiervan is 83 % restafval wat de consument weg gooit, de rest is GFT-afval. Van de 64 kilogram dat verspild wordt is er een onderscheid tussen vermijdbaar en onvermijdbaar. Meer dan de helft (35 kilogram) is vermijdbaar, dit betekent dat het onnodig is geweest om het voedsel weg te gooien. Het gaat vooral om etensresten, en producten die niet meer gegeten kunnen worden vanwege datum overschrijding. Hiervan is 9 kilogram voedsel dat al bereid is (gebakken, gekookt enz.). Ongeveer 5 kilogram is onaangebroken weggegooid. Dit betekent dat het nog in de verpakking zat of ongeschild is weggegooid. Hier speelt de houdbaarheidsdatum ook een rol.

De rest van de 64 kilogram dat wordt weggegooid (29 kilogram) is onvermijdbaar. Dit zijn onder andere botten, schillen, koffieresten of andere oneetbare delen van producten.
Het marktonderzoeksbureau GFK heeft onderzoek gedaan naar de cijfers van voedselverspilling van consumenten. Deze cijfers zijn verkregen via consumenten enquêtes en onderzoeken van instanties (voedingscentrum , 2013).

De 5 meest verspilde producten (gelet op het aantal kilogrammen) binnen Nederland zijn:
1. Melk- en melkproducten
2. Brood
3. Groenten
4. Fruit
5. Olie, vetten en sauzen

Deze producten belanden het meest in de vuilnisbakken van de consumenten. Een aantal oorzaken hiervan zijn:
* Te veel producteninkopen
* Niet letten op THT en TGT
* Te veel voedsel bereiden
* Geen overzicht over de voorraad die al aanwezig is in het huis (rijksoverheid , 2013)

Vermijdbaar en onvermijdbaar

Zoals in 1.2 al is verteld is er een verschil tussen voedselverspilling in vermijdbaar en onvermijdbaar.
Er zijn een aantal producten die 100% vermijdbaar zijn. Dit betekent dat er onnodig voedsel wordt verspild door de consument. Hieronder verstaat men zuivel, gebak, koek, rijst, brood, pasta, soep, snacks, boterhambeleg, sauzen en vetten. Van deze producten zijn er geen resten die niet geconsumeerd kunnen worden. Er zou dus niks verspild van hoeven worden.

Er zijn ook een aantal producten die niet 100% vermijdbaar kunnen zijn. Dit heeft te maken met resten of schillen die niet geconsumeerd kunnen worden.
Bij eieren is 73% onvermijdbaar, dit komt door de eierschalen. De waskorst van kaas kan ook niet geconsumeerd worden dit is 31% onvermijdbaar voedselverlies.
Andere onvermijdbare producten zijn van groenten, fruit, aardappelen, vis en vlees. Deze producten hebben schillen, botten en andere onderdelen die niet te consumeren zijn (voedingscentrum , 2013).

Literatuurstudie over consumentengedrag

Voor het onderzoek naar voedselverspilling zijn wij momenteel, naast de Green Cubes, bezig met een literatuuronderzoek. Dit is uiteraard een interessante bezigheid omdat dit veel antwoorden geeft op de vragen die wij als studenten hebben omtrent dit onderwerp. Omdat dit zo interessant is willen wij dit ook met jullie delen. Het eerste gedeelte van het onderzoek naar consumentengedrag staat hieronder weergegeven. Er volgt hierover nog meer en ook nog literatuuronderzoek naar onder andere de wet- en regelgeving omtrent voedsel en wat voor innovatieve ideeën er nu al worden uitgevoerd in Nederland om voedselverspilling te verminderen.

Ons voedselgedrag verandert continue doordat verschillende trends opspelen. Zichtbaar wordt dit in de voorkeur voor voedsel en de bereiding van voedsel. Ook is wat en hoe er gegeten wordt sterk cultureel bepaald. Nederland is daarnaast een land dat veel verdiend aan voedsel en heeft zich gezien ontwikkelingen in de economie en technologie sterk ontwikkeld. De trends die van invloed zijn op het consumentengedrag zijn in een bepaalde volgorde te plaatsen. Het is een soort trechter dat verschilt per land en cultuur en in verschillende snelheden verandert. Allereerst zijn er maatschappelijke trends zoals; meer eenpersoonshuishoudens of meer verschillende etnische groepen, vervolgens zijn er trends op waardenniveau zoals; gezondheid of aandacht voor goede doelen, deze trends op waardenniveau leiden tot foodtrends zoals; regionale producten of gemaksvoedsel en uiteindelijk volgen producttrends zoals; kleine porties of kokosnootwater (Food Nutrition, 2014).
Naast de invloed van trends vindt er bij de aankoop van een product verschillend gedrag van een consument plaats. Een belangrijk onderdeel van het aankoopgedrag is de moeite die een consument steekt in het aankopen van een product. Daarnaast is het belangrijk te weten hoe de consument omgaat met het product. Dit wordt ook wel het gebruiksgedrag genoemd. Hierbij draait het om waarvoor, wanneer en hoe een product door de consument gebruikt wordt. Ook het communicatiegedrag geeft informatie weer over het consumentengedrag. Hierbij wordt duidelijk hoe de consument omgaat met de informatie over een product, waar hij het vandaan heeft gehaald en welke waarde hij er aan hecht. Een belangrijk onderdeel is ook het afdankgedrag dat na de aankoop plaatsvindt. Dit is een belangrijke factor om tijdens de ontwikkeling van een idee in het achterhoofd te houden, omdat het maatschappelijk gezien een steeds belangrijke factor wordt tijdens een aankoop. Bij een aankoop kunnen producten in drie categorieën worden onderscheiden. De eerste is convenience goods, een categorie waarvoor de consument niet veel moeite wilt doen. Voor shopping goods wil de consument wel moeite doen door het product eerst te zien en te vergelijken, maar hier ligt de aankoopfrequentie lager dan bij convenience goods. De derde categorie zijn specialty goods. Dit zijn producten waarvoor de consument veel moeite voor doet om tot het aankoopgedrag over te gaan. Hierbij draait het vaak om een wat grotere uitgave (Anonymous, 2013).
Tijdens het onderzoeken van de reacties van consumenten zijn drie verschillende reacties te onderscheiden. Deze reacties zijn gebaseerd op affectie (gevoel), cognitie (denken) en conatie (gedrag). Deze reacties worden weer beïnvloed door drie variabelen. De persoongerelateerde variabele heeft te maken met het gedrag van een specifiek persoon, de situationele variabele heeft te maken met de reactie welke iemand vertoont in een bepaalde omgeving en de persoongerelateerde variabele gekruist met de situationele variabele is een combinatie waarbij de variabelen elkaar beïnvloeden (Anonymous, Het consumentengedrag, 2013).

Wereldvoedseldag en Green Cubes

Vanaf vandaag zijn door Inholland Delft 10 Green Cubes te vinden die gevuld zijn met aspecten rondom voedselverspilling. Deze kubussen staan hier vanwege het feit dat het donderdag 16 oktober Wereldvoedseldag is, de kubussen zijn te zien tot 1 november. Bij elke kubus staat een grote poster met uitleg over de inhoud van de kubus. Als belangrijkste stuk van de tentoonstelling staat er in de kantine van Inholland een beeldscherm waar een film wordt vertoond. Deze film bevat de interviews die zijn gehouden met consumenten op straat.

De Green Cubes zijn bedoeld om de studenten bewust te maken van de verschillende soorten voedselverspilling. De studenten worden gevraagd om na het bekijken van de film een korte enquête in te vullen met de vraag of zij zelf een innovatief idee hebben om voedselverspilling tegen te gaan.

Deze Green Cube is gevuld met producten die over de houdbaarheidsdatum zijn. De vraag voor de studenten is of zij deze producten nog zouden eten.

Deze Green Cube is gevuld met een netje uien. Veel voedselverspilling vindt plaats bij kleine huishoudens omdat zij vaak te grote porties van iets moeten kopen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij uien of verpakkingen met twee stukjes vlees.

Deze Green Cube is gevuld met fruit. Dit fruit rot langzaam weg en zo ontstaat er biogas. Deze Cube laat zien hoe het rottingsproces van fruit verloopt.

Green Cubes door heel Inholland Delft

Donderdag 16 oktober is het Wereldvoedseldag. Om deze reden, en omdat het een belangrijk onderwerp is, staan er vanaf dinsdag 14 oktober allerlei Green Cubes door Hogeschool Inholland Delft. Deze cubes zijn gevuld met vraagstukken over voedselverspilling. Het moet mensen aan het denken zetten over hun eigen gedrag. Als belangrijkste onderdeel is er een cube waar een filmpje wordt afgespeeld. Dit filmpje is opgenomen in Delft en laat zien hoe consumenten denken over voedselverspilling. Deze komt uiteraard ook op onze blog te staan! De cubes zijn te zien tot en met zaterdag 1 november, de open dag van Hogeschool Inholland Delft.

Twitter

Wij zijn vanaf nu ook te volgen via Twitter! Daar houden wij iedereen op de hoogte van wat wij allemaal doen en ook wanneer er weer iets nieuws op de blog staat! Allemaal volgen dus om zo up to date mogelijk te blijven over de ontwikkeling omtrent de voedselverspilling in Nederland!
Twitter.com/greenfoodcubes

Introductie

Welkom op onze site! Wij zijn vier studenten van Hogeschool Inholland Delft en doen een project waarbij wij een oplossing zoeken voor de voedselverspilling. De groep studenten bestaat uit studenten van verschillende opleidingen, namelijk Food Commerce and Technology, Landscape and Environment Management en Dier- en Veehouderij. Door deze verschillende afkomst hebben wij allemaal onze eigen expertise.

Het onderzoek doen wij in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken dat graag wil weten welke innovatieve ideeën er zijn om de voedselverspilling in Nederland te verminderen. Voor dit onderzoek onderzoeken wij verschillende voedselstromen en wat er nu al gedaan wordt tegen de voedselverspilling.

Door middel van deze site willen wij jullie op de hoogte houden van de vorderingen en wat wij allemaal hebben bedacht. Elke twee weken doen wij een up date! Dus blijf ons volgen en werk mee om de verspilling van voedsel tegen te gaan!